İŞ EKİPMANLARININ PERİYODİK KONTROLLERİ
İşin yapılmasında kullanılan her türlü makine, alet, tesis ve tesisat, iş ekipmanı olarak değerlendirilmektedir. Kullanılan iş ekipmanları zamanla yıpranarak ek bir tehlikeye ya da iş kazasına sebep olabilirler. Bakımsız iş ekipmanlarından kaynaklanabilecek iş kazalarının önlenmesi için iş ekipmanlarının bakım, onarım ve periyodik muayeneleri yaptırılmalıdır.
Nasıl ki trafiğe çıkan araçlarımızın daha uzun ömürlü, insan ile çevre sağlığına zararsız olmaları ve olası trafik kazalarının engellenmesi için düzenli olarak km bakımları, arıza bakımları vb bakımlarını yaptırdığımız gibi yetkilendirilmiş kurumlarda da periyodik araç muayenelerini yaptırıyorsak, aynı şekilde iş ekipmanlarının da iş yeri ve çalışanların sağlığı ve güvenliği açısından düzenli bakımlarının yanında periyodik muayene/kontrollerinin yaptırılması gerekmektedir.
İşveren, işyerinde kullanılacak iş ekipmanının yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanın çalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesi için gerekli tüm tedbirleri almakla yükümlüdür. İş ekipmanını seçerken işyerindeki özel çalışma şartlarını, sağlık ve güvenlik yönünden tehlikeleri göz önünde bulundurarak, bu ekipmanın kullanımının ek bir tehlike oluşturmamasına dikkat etmelidir (İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Madde 5). Kullanılan iş ekipmanları, yapılan işin niteliğine bağlı olarak zamanla yıpranarak iş kazalarının yaşanmasına sebep olabilecektir. İş ekipmanlarının kullanım sıklığına bağlı olarak ve maksimum İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek III’te belirtilen periyotlarda ve periyodik kontrol kriterlerinde olacak şekilde bakım, onarım, muayene ve kontrollerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Gerekli bakım, onarım ve kontroller yetkili mühendis, teknik öğretmen, tekniker ya da teknisyenler tarafından yapılmalıdır.
Yapılacak periyodik kontrollerin bağımsız kurumlarca yapılması iş ekipmanının objektif olarak değerlendirilmesine, kontrol sonrası belge düzenlenmesi ekipmanın durumunun kayıt altına alınmasına ve varsa belgede belirtilen uygunsuzlukların giderilmesi ya da uyarıların dikkate alınması iş ekipmanının kullanımının daha güvenli olmasına olanak sağlar.
İş ekipmanının yeni alınmış ya da yeni kurulmuş olması, garanti belgesinin olması vb durumlar alınan ekipmanın güvenli çalışacağını garanti etmez. Üretici firmanın kontrollerinin kanunlar karşısında hiçbir yükümlülüğü yoktur. Bu sebeple iş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce ve her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından kontrolü yapılır, doğru kurulduğu ve güvenli şekilde çalıştığını gösteren belge düzenlenir (İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Madde 7) ve düzenlenen belgelerin saklanması gerekmektedir.
Basınçlı Kap ve Tesisatlarının Periyodik Kontrolü
Kaldırma ve İletme Ekipmanları Periyodik Kontrolü
Tesisat Ölçümleri
Tezgahlar
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek III Madde 2.4.’e göre tezgahların da bakım ve muayenelerinin yapılması gerekmektedir.